چه وسایلی در اسنوکر استفاده می‌شود؟

آشنایی با وسایل اسنوکر

میز اسنوکر

یک میز خوب می‌تواند در کیفیت بازی تأثیر زیادی بگذارد، میزی باکیفیت بد (ازنظر تراز، باند، دهانه‌ی سبد، سرعت و…) در هنگام بازی می‌تواند بازیکن را غافلگیر نماید و حتی موقعیت او را به خطر بیندازد، با توجه به این مطالب اهمیت یک میز خوب واضح است. میز کوب می‌تواند خصوصیات زیر را داشته باشد:

– ابعاد یک میز استاندارد ۳٫۶۶۷*۱٫۸۳m است.

– دهانه‌ی سبدهای گوشه‌ای ۸cm  الى ۹cm است.

– دهانه‌ی سبدهای مرکز ۹cm الى ۹, ۹cm است.

(اندازه دهانه‌ی سبدها با توجه به سطح مسابقه و نوع مسابقه تغییر می‌کند)

– پارچه‌ای با پرزهای نرم داشته باشد.

– سنگ‌های صیقلی داشته باشد.

– لاستیک‌های دیواره‌ها باکیفیت خوب باشند.

– میز تراز باشد.

صیقلی بودن سنگ‌ها و نرم بودن پرز پارچه باعث می‌شود حرکت توپ‌ها سریع‌تر شود، حرکت سریع توپ‌ها یک عامل مثبت است چون دیگر نیازی به ضربات خیلی محکم نیست، با توجه به این‌که ضربات محکم خطای ضربه را به همراه دارد پس استفاده از چنین میزی در کیفیت بازی مؤثر است.

جهت خواب پرزهای ماهوت (The nap)

جهت خواب پرزهای ماهوت از طرف پایین به بالا هست (پایین خط بالک و بالای نقطه‌ی توپ مشکی). در میزهایی که ماهوت نو باشد پرزهای آن نیز زیاد است، باید توجه کنید که سرعت حرکت از پایین به بالا بیشتر و از بالا به پایین کمتر است، همچنین برای زدن ضربه به افکت جانبی از پایین به بالا قوس منحنی بیشتر (تأثیر بر چرخش جانبی بیشتر) و از بالا به پایین قوس منحنی کمتر (تأثیر بر چرخش جانبی کمتر) می‌شود.

تأثیر پرز ماهوت بر حرکت توپ سفید ملموس است ولی تأثیر پرز ماهوت از پایین به بالا و از بالا به پایین نسبت به هم خیلی کم است و فقط برای اطلاع داشتن از جهت پرزها و تأثیر بر حرکت توپ سفید قابل‌بیان است.

این مطلب در مورد ضربات افکت دورانی، پخش اول بازی، افت توپ‌هایی که کمی ماسک‌اند، زدن ضربه‌ی ایمن و غیره…. قابل‌توجه است.

برش سنگ

برش سنگ در دهانه‌ی سبد به شکلی است که توپ راحت داخل سبد بشود ولی اگر برش سنگ کمتر یا بیشتر باشد باعث می‌شود که توپ‌ها یا به‌سختی داخل سبد شوند یا خیلی راحت وارد سبد شوند، به‌طور خلاصه برش سنگ باید یک حد متوسط داشته باشد.

دهانه‌ی سبد

دهانه سبد درافتادن توپ‌ها تأثیر دارد، دهانه‌ی سبد در حدود ۱٫۵ برابر قطر توپ است، این مقدار بزرگی دهانه‌ی سبد باعث می‌شود که در صورت کمی اشتباه در زدن ضربه یا هدف‌گیری توپ درون سبد بیفتد. دهانه‌ی سبد مرکزی به‌این‌علت گشادتر است که توپ‌ها با زاویه‌ی زیاد نیز درون سبد بیفتد.

لاستیک‌های به‌کاررفته در دیواره‌ها (Cushion)

لاستیک‌های به‌کاررفته در دیواره‌ها اگر کیفیت خوبی نداشته باشند یا فرسوده باشند باعث می‌شوند که زاویه‌ی برگشت توپ‌ها با آنچه انتظار می‌رود تفاوت داشته باشد، این تغییر در ضربات محکم کاملاً محسوس است و باعث می‌شود زاویه‌ی برگشت توپ‌ها کم شود و یا زاویه‌ی برگشت در باند دوم عکس زاویه‌ی رفت شود.

تراز میز

تراز بودن میز یک عامل اساسی است، هراندازه میز ترازتر باشد شما ضربات آرام خود را با اطمینان بیشتری می‌توانید بزنید، ولی در غیر این صورت ضربات آرام را با تردید خواهید زد یا ریسک زدن چنین ضربه‌ای را نخواهید پذیرفت. هنگامی‌که شما در فاصله‌ای دور یک ضربه‌ای آرام را به توپ هدف می‌زنید از این می‌ترسید که میز تراز نباشد و توپ سفید شما از مسیر مستقیم منحرف شود. برای اطمینان از ضربه‌ی خود و ایجاد سرعت مناسب در هنگام برخورد می‌توانید توپ سفید را با چرخش رو به عقب ولی کمی محکم‌تر از حالت قبل بزنید، چرخش رو به عقب باعث می‌شود که به‌آرامی از سرعت توپ سفید کم شود و هنگامی‌که به توپ هدف می‌رسد با همان قدرت موردنیاز شما برخورد نماید. این ضربه را تمرین کنید به صورتی که چرخش رو به عقب آن تا قبل از برخورد به توپ هدف تمام شود و سرعت توپ سفید نیز کم شود.

خط بالک (Baulk)

خط بالک خطی است که یک‌پنجم میز را از قسمت دیگر آن جدا می‌کند، در وسط این خط محوطه‌ی D قرار دارد.

محوطه‌ی D

در این محوطه جایگاه سه توپ زرد، سبز، قهوه‌ای قرار دارد. همچنین شما برای شروع بازی و در صورت خارج شدن توپ سفید از میز باید توپ سفید را در داخل این محوطه قرار بدهید.

نقطه‌ها (Spot)

نقطه‌ها محل قرار دادن توپ‌های رنگی می‌باشند، نقطه‌ی توپ مشکی در ۳۳cm باند بالا قرار دارد، نقطه‌ی توپ صورتی در وسط نیمه‌ی بالایی میز قرار دارد، نقطه‌ی توپ آبی در وسط میز قرار دارد، نقطه‌ی توپ قهوه‌ای در وسط خط بالک، نقطه‌ی توپ زرد بافاصله‌ی ۲۹cm از توپ قهوه‌ای و در سمت راست و نقطه‌ی توپ سبز در فاصله‌ی ۲۹cm از نقطه‌ی توپ قهوه‌ای و در سمت چپ قرار دارد.

توپ (Ball)

قطر توپ ۵٫۲۴cm هست، جنس پوشش سطح توپ از فنولیک است که باعث استحکام و طول عمر زیاد توپ می‌شود.

مثلث (Rack)

برای چیدن توپ‌های قرمز بر روی میز از این وسیله‌ای استفاده می‌نمایند.

چوب (Cue)

وزن چوب متفاوت است و بستگی به انتخاب بازیکن دارد. قطر سر آن اگر ۹ میلی‌متر باشد مناسب است زیرا قطر بیشتر از ۹ میلی‌متر محدوده‌ی افکت گذاری را کاهش می‌دهد و قطر کمتر از ۹ میلی‌متر سر چوب محدوده‌ی افکت گذاری را افزایش می‌دهد، باید توجه کنید که محدوده‌ی افکت گذاری کم خوب نیست چون محدوده‌ی کنترل توپ سفید کاهش می‌یابد و همچنین محدوده‌ی افکت گذاری زیاد نیز خوب نیست چون کنترل توپ سفید سخت‌تر می‌شود.

گچ (Chalk)

در هنگام گچ زدن به این موارد باید توجه داشته باشد:

– قبل از زدن ضربه پشت توپ سفید بایستید و با گچ زدن فرصتی را برای تمرکز و دقت در پیدا کردن نقطه‌ی افت توپ و افکت مناسب برای خود ایجاد نمایید.

– قبل از زدن ضربه و در هنگام گچ زدن با تنفس عمیق اکسیژن کافی را به بدن برسانید زیرا مغز شما برای تفکر کردن به اکسیژن زیادی نیاز دارد. همچنین این عمل باعث می‌شود آدرنالین و کرتیزون خون شما کاهش بیابد.

– گچ زدن چوب اسنوکر برای ایجاد اصطکاک سر چوب با توپ سفید انجام می‌گیرد. با زدن ضربه به توپ سفید سر چوب شما صیقلی می‌شود و به‌ تنهایی نمی‌تواند در هنگام زدن ضربه بعدی به توپ سفید اصطکاک ایجاد نماید پس با گچ زدن می‌توان اصطکاک موقتی ایجاد کرد. بعد از هر ضربه به علت شدت ضربه گچ روی سر چوب می‌ریزد و برای ایمنی از سرخوردن سر چوب از روی توپ سفید بعد از هر ضربه گچ بزنید.

در مواقعی که سر چوب شما گچ را به‌خوبی نگاه نمی‌دارد یا بعد از هر ضربه به‌طور کامل از روی آن می‌ریزد نشان‌دهنده‌ی این است که سر چوب شما خیلی صیقلی شده است و احتیاج دارد کمی زبر گردد، برای زبر کردن سر چوب چند بار سنباده را روی آن بکشید تا پرزهای آن بلند شود. گچ زدن بسیار مهم است، کسی که در گچ زدن دقت نکند به چوب خودش صدمه خواهد زد، با برخورد مکرر گچ به چوب باعث می‌گردد کم‌کم چوب خورده شود و سر چوب باریک شود، پس هنگام گچ زدن مواظب باشید گچ به چوب شما برخورد نکند، همچنین نباید گچ را روی سر چوب بچرخانید بلکه باید به‌آرامی چند بار روی آن بکشید.

سر چوب (Tip)

سرچوبی که شما استفاده می‌کنید باید انعطاف داشته باشد و انعطاف آن باید یک حد متعادل باشد نه زیاد نرم و نه زیاد خشک باشد. سرچوبی که انعطاف خوبی ندارد ضربه‌ای بی‌روح به توپ سفید وارد می‌کند ولی برعکس یک سرچوب خوب با انعطاف متوسط ایده آل هست و حرکت توپ سفید بسیار نرم و روان خواهد بود. و همچنین سرچوبی که انعطاف زیادی داشته باشد نیز مناسب نیست چون قدرت ضربه‌ای شمارا تا حدی کاهش می‌دهد و ضربه‌ی خوبی نخواهد بود.

نصب سرچوب اسنوکر

در چوب‌های معمولی که سرچوب را باید با چسب روی چوب چسباند به این روش عمل نمایید. ابتدا باید سطح زیر سرچوب و سطح روی چوب را به‌خوبی با سمباده صاف کنید به صورتی که اگر سرچوب را روی چوب قرار بدهید فاصله‌ای بین آن دو مشاهده نشود و اگر فاصله‌ای مشاهده شد با دقت بیشتری سطح آن دو را صاف کنید. در بیشتر مواقع این فاصله به علت باقی ماندن یک‌لایه‌ی نازک چسب بر روی سطح چوب است سعی کنید این لایه‌ی چسب

باقی‌مانده را به‌خوبی تمیز کنید، سپس یک قطره‌ی کوچک چسب فوری روی سطح خارجی چوب قرار بدهید و سرچوب را در وسط آن بگذارید دقت کنید که سرچوب شما کاملاً در وسط چوب باشد، چوب را سر و ته کنید و بر روی زمین باکمی فشار نگاه‌دارید تا چسب خشک شود (حدود ۲۰ ثانیه). پس از چسباندن اگر سرچوب کمی از لبه‌ی برنجی چوب بیرون زده بود آن را به‌وسیله‌ی یک کاتر با سطح برنجی هم‌سطح کنید، انجام این کار به علت این است که در هنگام نشانه‌روی بیرون‌زدگی سرچوب از برنجی مزاحم دید شما نشود و حواس شمارا پرت نکند. این کار را به این صورت انجام بدهید: چوب را وارونه روی یک سطح خشن قرار بدهید سپس کاتر را به برنجی بچسبانید و به سمت پایین فشار بیاورید با این حرکت سرچوب شما کاملاً هم‌سطح برنجی می‌شود.

برای صاف کردن سرچوب سمباده را روی یک سطح صاف قرار بدهید و سرچوب را روی آن چند بار بکشید و برای صاف کردن سطح چوب سمباده را روی زمین قرار بدهید و چوب را به‌صورت عمودی روی آن بچرخانید. و در پایان نوبت به سطح‌رویی سرچوب می‌رسد، سرچوب را گنبدی نکنید، همچنین سطح سرچوب نیز نباید لبه‌دار باشد. سرچوب خوب و ایده آل باید مرکزش صاف و لبه‌های آن کمی گرد باشد، برای این کار شما فقط با کشیدن سمباده به لبه‌های سرچوب کمی به آن حالت گردی بدهید.

پلی‌استر روی چوب اسنوکر

برای اینکه رطوبت محیط به چوب نرسد و چوب حالت خود را از دست ندهد و کج نشود ماده‌ای به نام پلی‌استر روی چوب می‌پاشند.

تمیز کردن چوب

چوب خود را با یک حوله‌ی نم‌دار تمیز کنید، تمیزی چوب باعث می‌شود که چوب روی دست شما به‌راحتی حرکت کند و در هنگام زدن ضربه از سرعت و شتاب ضربه‌ی شما کم نکند. اگر دست شما زیاد عرق می‌کند چوب خود را به‌طور مداوم تمیز کنید، عرق دست باعث می‌شود که چوب شما گردوغبار، گچ و پرز ماهوت را به خود بگیرد و باعث شود چوب با دست شما اصطحکاک ایجاد کند.

صدا دادن چوب در هنگام زدن ضربه

اگر در هنگام زدن ضربه صدایی غیرعادی از چوب به گوش برسد یکی از علت‌های زیر باعث آن است:

– سرچوب به‌صورت نیمه از چوب جداشده است. – چوب را از رزوه (شفت) محکم نکرده‌اید. – برنجی چوب شما شل شده است. – چوب شما ترک دارد.

مراقبت از چوب

– چوب خود را در شرایطی قرار ندهید که به آن فشار وارد شود (مخصوصاً فشارهای متداوم و در یک‌جهت).

– چوب خود را درجایی مرطوب نگذارید. – اگر به‌طور موقت از آن استفاده نمی‌کنید آن را روی میز به‌صورت خوابیده قرار بدهید. – چوبتان را همواره تمیز نگاه‌دارید.

– چوب خود را به افراد دیگر برای بازی ندهید چون مراقبتی که شما از چوبتان می‌کنید افراد دیگر آن دقت را نخواهند داشت.

اکستنشن (Extension)

در ضرباتی که فاصله‌ی توپ سفید با پل شما دور است و چوب به توپ سفید نمی‌رسد می‌توانید از اکستنشن استفاده نمایید، این وسیله به‌این‌علت استفاده می‌شود که شما همواره از چوب خود برای زدن ضربه استفاده کنید.

نور میز اسنوکر

هراندازه نور میز طبیعی‌تر باشد (یعنی نه سفید و نه زرد، بلکه این دو نور همراه باهم باشد و همچنین به‌صورت یکنواخت در تمام قسمت میز روشنایی داشته باشد و همین‌طور نور اطراف میز نیز یکنواخت باشد) بهترین حالت برای بازی حاصل‌شده است.